Pokrzywnicki Jan h. Grzymała (zm. 1717), dziekan gnieźnieński, prepozyt krakowski, referendarz koronny. Był synem Macieja, stolnika łęczyckiego, i Katarzyny z Mycielskich. Dn. 25 VI 1677 wszedł do kapituły gnieźnieńskiej, uzyskując kanonię «fundi» Wiewiorowo. W latach następnych reprezentował kapitułę gnieźnieńską na sejmach z l. 1682, 1686, 1687, 1690, 1692, 1697 (elekcyjny), 1699, 1701–2. W marcu 1686 jeździł do bpa poznańskiego Stefana Wierzbowskiego, aby zaprosić go w imieniu kapituły na arcybiskupstwo gnieźnieńskie po dokonanym wyborze. W r. 1687 był sekretarzem królewskim. W t. r. posłował od króla do kapituły metropolitalnej, przedkładając jej nominację na arcybiskupa dla Michała Radziejowskiego, którego wybór nastąpił 22 VI 1687. P. był już wtedy dziekanem łęczyckim i plebanem złakowskim. W r. 1690 w imieniu kapituły gnieźnieńskiej witał powracającego z Rzymu arcbpa M. Radziejowskiego. W marcu 1691 doszło do zakończenia ciągnącego się od r. 1687 sporu o kantorię gnieźnieńską pomiędzy P-m a Janem Władysławem Przerembskim, kanonikiem krakowskim i warszawskim. Na skutek mediacji królewskiej P., który instalował się 11 XII 1687 na kantorii gnieźnieńskiej, ustąpił Przerembskiemu. W zamian prezentował go król do dziekanii gnieźnieńskiej; P. objął ją 8 X 1695. W r. 1696 występował ponadto jako kanonik łowicki, archidiakon łęczycki i regent kancelarii w. litewskiej. Pozostawał wtedy w kontaktach z kanclerzem w. lit. Dominikiem Mikołajem Radziwiłłem i podkanclerzym Karolem Stanisławem Radziwiłłem. W r. 1694 po raz pierwszy prezydował w Trybunale Kor. W r. 1695 jako prezydent Trybunału Kor. załatwiał rozmaite sprawy radziwiłłowskie, przesyłając jednocześnie Karolowi Stanisławowi Radziwiłłowi informacje o koncentrowaniu się Tatarów w okolicach Kamieńca. Był prezydentem Trybunału w r. 1699.
P. brał udział w posejmowej radzie senatu rozpoczętej 16 II 1702, odczytując propozycje od tronu. W r. 1703 został referendarzem koronnym. Obecny na sejmie lubelskim 1703 zabierał głos w rozmaitych kwestiach, odczytał również dyplom asekuracji, w którym August II zaręczał poszanowanie praw Rzpltej, zobowiązując się do wyprowadzenia swych wojsk, odsunięcia saskich ministrów i niezawierania aliansów. P., wraz z innymi ministrami polskimi, nawiązał z początkiem sierpnia 1703 poufne kontakty z posłem duńskim Meuschenem, wyrażając niewiarę w pomyślne zakończenie rokowań pokojowych z Karolem XII i sondując w związku z tym możliwość porozumienia się z Danią. Działalność P-ego w latach następnych nie jest bliżej znana, wydaje się jednakże, iż nie przejawiał on poważniejszej aktywności. W r. 1709 był prezydentem Trybunału Kor., w t. r. nie przyjął ofiarowanego mu 10 XI arcybiskupstwa lwowskiego. W grudniu 1711, zwracając się do podskarbiego w. kor. Jana Przebendowskiego, zalecał mu interesy kapituły krakowskiej, której prepozytem był od 27 VI 1698. W l. 1712 i 1717 był prezydentem Trybunału Kor. Wystawił ponadto murowany kościół p. wezw. Wszystkich Świętych w Giecznie, fundując dwa obrazy w wielkim ołtarzu i pozostawiając legat w wysokości 3 000 złp. na organy. Odkupił od brata część majętności pokrzywnickiej, pozostawiając jednakże cały swój majątek bratankowi Janowi. Zmarł we wrześniu 1717 w Piotrkowie w czasie sprawowania prezydentury trybunalskiej i został pochowany w kaplicy kościoła p. wezw. Św. Trójcy w Piątku. Współcześni podkreślali jego prawość i dużą wiedzę.
Estreicher, XXIV; Korytkowski, Prałaci gnieź., III; Łętowski. Katalog bpów krak., III; Niesiecki; Uruski; Żychliński; Błeszczyński J., Spis senatorów i dygnitarzy koronnych, w: Kossakowski S. K., Monografie historyczno-genealogiczne niektórych rodzin polskich, W. 1872 III; Szostkiewicz, Katalog bpów obrządku łac.; Katalog zabytków sztuki w Pol., II; – Jarochowski K., Dzieje panowania Augusta II od wstąpienia Karola XII na ziemię polską aż do elekcji Stanisława Leszczyńskiego (1702–1704), P. 1874 II 321, 374; – Diariusz sejmu walnego warszawskiego 1701–2, Wyd. J. Smolarek, W. 1962; Sarnecki K., Pamiętniki z czasów Jana Sobieskiego, Wyd. J. Woliński, Wr. 1958; Vol. leg., VI 195; – AGAD: Arch. Radziwiłłów, Dz. V nr 12026 (listy P-ego); Arch. Kapituły w Kr.: Acta Capitularia, t. 18 k. 136, 319, t. 20 k. 60, 80; B. Czart.: rkp. 5918 nr 30704–30706; B. Ossol.: rkp. nr 546.
Andrzej Link-Lenczowski